Όταν ο Τζόν Στιούαρτ Μιλλ εξέδιδε την «Υποταγή των γυναικών» επεδίωκε ακριβώς να καταδείξει ότι η χειραφέτηση της γυναίκας αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη της ανθρωπότητας. Θεωρητικά, η «γυναικεία υποταγή» εξαλείφθηκε και αυτό το άρθρο ασχολείται με παράκαιρα και ανούσια θέματα. Λογικά, η νομική κατοχύρωση της ισότητας μεταξύ των δύο φύλων έχει επιλύσει όλα τα προβλήματα του γυναικείου πληθυσμού. Πρακτικά, οι γυναίκες είναι πετυχημένες και περαιτέρω προβληματισμοί επί του θέματος συνιστούν αναχρονιστικούς πλατειασμούς γυναικών που εμμένουν στη μη νομοτελειακή εξέλιξη των πραγμάτων. Λες και αποκτήθηκαν ποτέ δικαιώματα χωρίς αγώνες.

Κι όμως. Ο φεμινισμός είναι μια λέξη της οποίας το άκουσμα εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις. Είναι μια έννοια παρεξηγημένη θαρρώ, έρμαιο της επιχειρηματολογίας του κάθε πολιτικο-κοινωνικά αναλφάβητου, δήθεν μορφωμένου ατόμου.

Όταν λοιπόν αναφερόμαστε στην έννοια του φεμινισμού, πρέπει να έχουμε κατά νου πως δεν πρόκειται για μια έννοια στατική και ενιαία. Πρόκειται για ένα κίνημα που εξελίχθηκε μέσα στους αιώνες. Πρόκειται για αριθμό γυναικών που αφοσίωσαν τη ζωή τους ολόκληρη για να επιτύχουν αυτό που «νομοτελειακά επρόκειτο να συμβεί». Πρόκειται επίσης για μια ευρεία κοινωνικό-πολιτική θεωρία, η οποία εξελίσσεται και διακλαδώνεται σε πολλές μορφές. Απλούστατα, διαφορετική είναι η θεώρηση των πραγμάτων από τη σκοπιά του ριζοσπαστικού φεμινισμού και διαφορετική είναι η θεώρηση των πραγμάτων από την οπτική γωνία του φιλελεύθερου φεμινισμού. Επομένως ένα είναι το κρατούμενο: όταν αναφερόμαστε στον φεμινισμό, καθορίζουμε το θεωρητικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσουμε τη συζήτησή μας και δεν ερμηνεύουμε στερεοτυπικά την έννοια του φεμινισμού ως μίσος προς τον ανδρικό πληθυσμό, που επιδιώκει να «κυριαρχήσει».

Έπειτα διερωτάται κανείς, αν χρειάζεται να υπάρχει στις μέρες μας φεμινιστικός πολιτικός ακτιβισμός ή αναφορές έστω, στην ουσία του φεμινισμού. Ασφαλώς, η απάντηση θα πρέπει να αναζητηθεί στα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Όταν υπάρχουν ακόμα κακοποιημένες γυναίκες, όταν για τις γυναίκες υπάρχει ακόμα η επιλογή καριέρα ή οικογένεια, όταν γενικώς οι ποσοστώσεις δεν πληρούνται, η απάντηση δε μπορεί παρά να είναι θετική.

Όταν λοιπόν κατακρίνουμε ως αναχρονιστικές τις συζητήσεις περί φεμινισμού, ωφέλιμο είναι να αξιολογούμε κατά πόσο τα πράγματα έχουν φτάσει σε εκείνο το σημείο που τέτοιες αναφορές θα είναι πράγματι αναχρονιστικές. Και όταν αυτό συμβεί, θα είμαι η πρώτη που ευχαρίστως θα διαγράψει τη λέξη «φεμινισμός» από το λεξιλόγιό της.

«Ο φεμινισμός δεν έχει να κάνει με την ενδυνάμωση των γυναικών. Οι γυναίκες είναι ήδη δυνατές. Έχει να κάνει με την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο ο κόσμος αντιλαμβάνεται αυτή τη δύναμη»—G.D. Anderson


BHJ

Χριστίνα Ππεκρή |  Υπεύθυνη Γραφείου Τύπου | Απόφοιτος Νομικής Παν. Κύπρου